DogWorld: Αρχαίες ελληνικές φυλές σκύλων (Μερος 2ο)

Οι πιο γνωστές σύγχρονες ελληνικές φυλές…

Α) Ελληνικός Ποιμενικός

Β) Κρητικός Ιχνηλάτης

Γ) Ελληνικός Ιχνηλάτης

Δ) Ελληνικόν Κατοικίδιον (Αλωπεκίδα)

Ε) Λαγωνικό της Ρόδου

Α. Ελληνικός Ποιμενικός

Πρόκειται για την πιο διάσημη ελληνική φυλή… Ακολουθώντας την κατάταξη των σκύλων με βάση τον τόπο καταγωγής και την χρησιμότητά τους, που συνήθιζαν οι αρχαίοι συγγραφείς, εντοπίζεται στην κατηγορία “Ηπειρωτικός Ποιμενικός”. Ο Νίκανδρος μας πληροφορεί ότι οι Ηπειρωτικοί σκύλοι είναι πολύ δυνατοί και μεγαλόσωμοι, φτιαγμένο από τον θεό της φωτιάς Ήφαιστο. Ο Οππιανός ο Απαμεύς δίνει μια κάπως μυθοποιημένη περιγραφή : επιτίθεται στους ταύρους και στον αγριόχοιρο και είναι ατρόμητος ακόμα και μπροστά στον λέοντα.

Το μέγεθός του είναι μεγάλο, το ρύγχος του επίπεδο και τα βαριά του βλέφαρα σκιάζουν τα αστραφτερά μάτια προσδίδοντάς του τρομερή όψη. Η ράχη του είναι πλατιά και το σώμα του καλυμμένο με παχύ τρίχωμα.

Ο Πλάτων αναφέρεται στην μεγάλη εκτίμηση που έχαιρε ο Ηπειρωτικός Ποιμενικός μεταξύ των Ελλήνων, ενώ τον χρησιμοποιούσαν για φύλακα κοπαδιών ήδη από το 800 π.Χ. (τα λεγόμενα Ομηρικά Χρόνια). Ο δε Φειδίας χρησιμοποίησε σκύλο της Ηπείρου ως μοντέλο για να φιλοτεχνήσει άγαλμα σκύλου.

Μέσα από την φυλή του Ελληνικού Ποιμενικού επιβίωσε, με το πέρασμα του χρόνου, ο Ελληνικός Μολοττικός κύων (μολοσσός), ως αναπόσπαστο τμήμα της κτηνοτροφικής δραστηριότητας στην κεντρική και στην βόρεια Ελλάδα.

Το όνομά του προέρχεται από το συνθετικό “μόλο”-, δηλωτικού του μεγάλου και ανικήτου και το –“σος”, δηλωτικό της εντοπιότητας του είδους.

Οι μολοττίδες χρησιμοποιήθηκαν και σε πολεμικές επιχειρήσεις από τον Αλέξανδρο Γ’ τον Μέγιστο των Ελλήνων : οργανωμένοι σε ομάδες κατά του περσικού ιππικού, αλλά και κατά των ελεφάντων του Πώρου, αφηνιάζοντάς τους και προκαλώντας το χάος στις εχθρικές γραμμές..!

Αργυρόν τριώβολον των Μολοσσών με απεικόνιση του μολοττικού κυνός. (Βρετανικό Μουσείο, Λονδίνον)

Νεαρός ποιμενικός έτοιμος για δράση..!

Μετά την νίκη του επί των Μακεδόνων στις 22 Ιουνίου του 168 π.Χ., ο Ρωμαίος ύπατος Λεύκιος Αιμίλιος Παύλος μετέφερε μολοττίδες στην Ρώμη. Αυτοί αναπαράχθηκαν δημιουργώντας δύο κατηγορίες σκύλων : φύλακες κοπαδιών με σημαντικότερους απόγονούς τους τα “Ροτβάιλλερ” και σκυλιά που χρησιμοποιήθηκαν σε πολέμους και σε θεάματα, όπως εναντίων θηρίων και μονομάχων. Το γλυκύτατο κουταβάκι των 40 ημερών της πρώτης συνημμένης φωτογραφίας, σύντομα θα είναι έτοιμο να αναλάβει δράση (δεύτερη συνημμένη φωτογραφία)… Είναι το σκυλί που θα υπερασπιστεί τον χώρο του απέναντι σε λύκους, σε αρκούδες και σε αποφασισμένους εισβολείς διαθέτοντας ταυτόχρονα τρομερό αυτοέλεγχο, προσόν που τον κάνει εξαίσιο φύλακα και σύντροφο του ανθρώπου. Μέσω του Ελληνικού Ποιμενικού, διεσώθησαν δύο τουλάχιστον μορφές του είδους, που περιγράφονται από τον Οπιανό τον Απαμέα : ο “ακολουθών τοις προβάτοις” και ο “θηρευτικός μολοττικός”. Ο “ακολουθών τοις προβάτοις” είναι μακρύτερος, πολύ γεροδεμένος, με μεγάλο βάθος θώρακα, χοντρά πόδια σε σημείο που να φαίνονται κοντά χωρίς να είναι, με μέτριο και φαρδύ λαιμό, πολύ μεγάλο κεφάλι και μέτρια και φαρδιά σαγόνια με μεγάλο βάθος, που καταλήγουν σε τετραγωνισμένο “κόψιμο”. Έχει κρεμαστά βλέφαρα, κρεμαστά επάνω χείλη, διπλή τραχηλιά κάτω από τον λαιμό και μεγάλο σχετικά κρανιακό θόλο.

…και μετά..!

Ο “θηρευτικός μολοττικός” ήταν ψηλότερος και ελαφρύτερος, με πιο ρηχό στήθος και πιο μακρυά πόδια. Μπορούσε να αναπτύσσει μεγάλη ταχύτητα και να αλλάζει πορεία κατά την διάρκεια της κίνησής τους. Προσόν του ήταν να συλλαμβάνει θηράματα υποδεέστερα του ιδίου, από λαγό μέχρι αγριόχοιρο και όχι να παλεύει. Στην αρχαιότητα εφυλάσσετο στις αυλές των ευγενών και των βασιλέων. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει και η ετυμολόγησις της λέξεως κυνηγός = ο άγων τους κύνες. Χαρακτηριστική αναπαράσταση μολοσσών υπάρχει στη σκηνή της Τιτανομαχίας στον αναστηλωμένο Βωμό του Διός στο “Μουσείο της Περγάμου” στο Βερολίνο. Η Εκάτη, στα δεξιά του Γίγαντα Ώτου, μαχόμενη με τον διφυή Κλυτίον δέχεται τις δαγκωματιές των ερπετικών κάτω άκρων του επί του όπλου της, ενώ ετοιμάζεται να τον κατακάψει με τον “δαυλόν” (δεύτερη συνημμένη φωτογραφία)… Σε βοήθειά της, μολοσσός ακινητοποιεί τον Τιτάνα δαγκώνοντάς τον στον αριστερό μηρό (τρίτη συνημμένη φωτογραφία).

Ο “Μπέγκιος”. Βαρύς καθαρόαιμος ελληνικός μολοσσός και γενάρχης του κυνοτροφείου της Θουρίας, έχει κερδίσει το πρώτο βραβείο σε όλους τους πανελλήνιους διαγωνισμούς που έλαβε μέρος

Λεπτομέρεια από την προηγούμενη φωτογραφία

Από τις σημαντικότερες ενέργειες που γίνονται για την διάσωση του Ελληνικού Ποιμενικού θεωρούνται : το πρόγραμμα του “Ομίλου Φίλων Ελληνικού Ποιμενικού” και το πρόγραμμα της Οργάνωσης “ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ”.

• Ο “Όμιλος Φίλων Ελληνικού Ποιμενικού” εκτρέφει δικά του ζώα. Το καλοκαίρι του 2002 οργάνωσε στην Καλλιπεύκη του Κάτω Ολύμπου μια άψογη παρουσίαση 76 Ελληνικών Ποιμενικών, δικής του εκτροφής.

• Η οργάνωση “ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ” ξεκίνησε το 1998 πιλοτικό πρόγραμμα δημιουργίας εκτροφείου Ελληνικών Ποιμενικών και ελεγχόμενης αναπαραγωγής καθαρόαιμων γεννητόρων. Τα κουτάβια εκπαιδεύονται ως σκύλοι φύλαξης κοπαδιών και στην συνέχεια παραχωρείται η χρήση τους σε κτηνοτρόφους. Οι φύλακες κρατάνε μακρυά άγρια ζώα όπως οι λύκοι και οι αρκούδες (όπου αυτά επιβιώνουν) αποτρέποντας ταυτόχρονα την εξόντωση αυτών των ειδών…