Γιατί το ζευγάρωμα του ζώου μας δεν είναι εκτροφή

Η Εκτροφή είναι Τέχνη αλλά είναι και Ευθύνη. Με τον όρο "εκτροφή" δεν εννοούμε την ανεύθυνη κουταβοπαραγωγή η οποία συντελεί στον υπερπληθυσμό των σκύλων.

Σκεφθείτε πόσο δύσκολο είναι να βρεθούν υπεύθυνοι ιδιοκτήτες για όλα τα κουτάβια που γεννιούνται, ιδιαίτερα σε μια χώρα σαν τη δική μας, με τα γνωστά αντικειμενικά προβλήματα: αστυφιλία, έλλειψη κυνοφιλικής παράδοσης & ενημέρωσης, έλλειψη χώρων άσκησης, στεγαστικό πρόβλημα, αντι-κυνοφιλική νομοθεσία κλπ.

Εκτροφή δικαιολογείται μόνον όταν συντελεί στην διαρκή βελτίωση της φυλής από κάθε άποψη: χαρακτήρα, υγεία, μορφολογία, ικανότητες, αισθητικά χαρακτηριστικά - και όλα αυτά συγχρόνως, χωρίς ο ένας τομέας να παραμελείται χάριν κάποιου άλλου.

Κάθε κάτοχος (καθαρόαιμου) στον κόσμο σήμερα είναι θεματοφύλακας της φυλής: την κληρονόμησε από τους προηγούμενους και δεν του ανήκει, αλλά έχει καθήκον να την παραδώσει στους επόμενους αν όχι καλύτερη, τουλάχιστον το ίδιο καλή όσο ήταν όταν την παρέλαβε.

Βελτίωση της φυλής μπορεί να προσφέρει όχι μόνο εκείνος που επιλέγει να εκθρέψει, αλλά το ίδιο - και ακόμα περισσότερο - εκείνος που αποφασίζει να μην εκθρέψει, απαλλάσσοντας τη φυλή από τη διαιώνιση σκύλων που δεν είναι απόλυτα άξιοι να αναπαραχθούν.

Η εκτροφή δεν δικαιολογείται όταν γίνεται για συναισθηματικούς λόγους ("θέλω ένα κουταβάκι από το σκύλο μου, γιατί τον αγαπώ πολύ") αλλά ούτε όταν γίνεται από προσωπική ματαιοδοξία, μόνο και μόνο για να κατεβαίνει κανείς στις εκθέσεις.

Δυστυχώς σήμερα, σε μεγάλο ποσοστό, η συμμετοχή στις εκθέσεις (και ο αγώνας για διάκριση σ' αυτές) έχει ξεπέσει, από "εργαλείο" (για την επιλογή των καλυτέρων προς αναπαραγωγή ατόμων της φυλής) έχει καταντήσει αυτοσκοπός για ορισμένους.

Είναι άνθρωποι που, εθισμένοι στις δόσεις ανωτερότητας που αντλούν από τα επιτεύγματα των σκύλων τους και από τις στιγμές δόξας των στίβων, ξεχνούν τον αντικειμενικό στόχο (που είναι - ή θα έπρεπε τουλάχιστον να είναι! - να υπηρετήσουν την φυλή με σεμνότητα και συνέπεια) και καταλήγουν να χρησιμοποιούν τη φυλή για υπηρετεί τις προσωπικές τους φιλοδοξίες.

Αυτοί οι κάτοχοι, αν μεταπηδήσουν στο χώρο της εκτροφής, γίνονται πολύ κακοί εκτροφείς, διότι, η νίκη είναι μεν ισχυρό κίνητρο στην επιδίωξη της ποιότητας, αλλά η επιδίωξη της νίκης με οποιοδήποτε κόστος οδηγεί, αργά ή γρήγορα, σε υποβιβασμό των ηθικών κανόνων που διαχωρίζουν την επιλεκτική εκτροφή από την αδιάκριτη κουταβοπαραγωγή.

Η εκτροφή προϋποθέτει γνώσεις σε πολλούς τομείς, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται η βελτίωση της φυλής.

Όποιος λοιπόν θέλει να λέγεται "εκτροφέας" πρέπει να διαθέτει:

1. Απόλυτη γνώση του Προτύπου της φυλής σε βάθος, πλήρη κατανόηση των εννοιών του και ικανότητα να συλλάβει την ιδεατή εικόνα του τέλειου εκπροσώπου της φυλής.

2. Άριστη γνώση της ιστορίας της φυλής, γιατί η αρχική της χρήση και η εξελικτική της πορεία δεν την κάνουν απλώς αυτό που είναι σήμερα αλλά αποτελούν και τη συνισταμένη των δυνατοτήτων της για το μέλλον.

3. Eξαίρετη γνώση των γενεαλογίων των σκύλων που χρησιμοποιεί στην εκτροφή.

Αυτό σημαίνει, εκτίμηση των αρετών και των ελαττωμάτων τους & γνώση των γενετικών επιδόσεων (τί ποιότητα απογόνων έδωσαν δηλαδή) των ίδιων αλλά και των άμεσα συγγενών τους, για πολλές γενιές πίσω.

Οι φωτογραφίες και οι πρωταθληματικοί τίτλοι δεν αρκούν.

Πρέπει να γνωρίζει κανείς την υγεία και τα πιθανά προβλήματα των σκύλων που υπάρχουν σε κάθε γενεαλόγιο, καθώς και τα  "μονοπάτια" μετάδοσης των επιθυμητών και των ανεπιθύμητων χαρακτηριστικών τους στις επόμενες γενιές.

Μπορεί π.χ. ένας σκύλος να είναι πολύ-πρωταθλητής αλλά όλα του τα αδέλφια να παρουσίασαν κάποιο σοβαρό πρόβλημα υγείας, το οποίο πιθανότατα να ανακύψει, χρησιμοποιώντας τον ίδιο σαν επιβήτορα, στα παιδιά του ή (ακόμα χειρότερα) στα εγγόνια του.

4. Αντικειμενική γνώση των προβλημάτων της φυλής, μορφολογικών, ανατομικών και υγείας & ασυμβίβαστη συστράτευση για την εξάλειψή τους.

Γνώση των γενετικών συστημάτων μετάδοσης αυτών των ανεπιθύμητων χαρακτηριστικών.

Π.χ., επειδή αρκετά κληρονομικά προβλήματα υγείας είναι πολυγονιδιακά (οφείλονται δηλαδή στην συνεργασία πολλών γονιδίων) πρέπει ο εκτροφέας να γνωρίζει τις στατιστικές τάσεις εμφάνισης αυτών των προβλημάτων σε κάθε γενεαλογική γραμμή.

Οι ασθένειες που οφείλονται σε κυρίαρχα ή υποτελή γονίδια είναι απλούστερες στην αντιμετώπισή τους, όταν είναι μονογονιδιακές,αλλά ο εκτροφέας πρέπει να γνωρίζει εκ των προτέρων ποιοί σκύλοι είναι φορείς και ποιοί όχι.

Βλέπουμε λοιπόν ότι ο εκτροφέας πρέπει να είναι ένας ευφυής, πολυμαθής και φιλομαθής άνθρωπος, με καλές γνώσεις γενετικής και με την δυνατότητα να ενημερώνεται συνέχεια από την επιστήμη και να συνεργάζεται με τους συναδέλφους του εκτροφείς σε όλο τον κόσμο.

Αλλά η γνώση από μόνη της δεν αρκεί αν δεν υπάρχει ήθος και υπευθυνότητα.

Ο εκτροφέας πρέπει να είναι ο πιο αυστηρός και αντικειμενικός κριτής των ίδιων του των σκύλων έτσι ώστε να επιλέξει μόνο τα ζευγαρώματα εκείνα που πράγματι μπορεί κανείς αντικειμενικά να πεί ότι υπόσχονται βελτίωση της φυλής, αποκλείοντας από την αναπαραγωγή σκύλους οι οποίοι, ακόμα και αν έχουν κερδίσει μεγάλες διακρίσεις, δεν είναι πραγματικά άξιοι να γίνουν γεννήτορες.

Ο εκτροφέας δεν πραγματοποιεί γέννες αν το μέλλον των κουταβιών που θα γεννηθούν είναι αβέβαιο, αν δεν προτίθεται να κρατήσει κουτάβι ο ίδιος και αν δεν έχει εξασφαλίσει αγαθή συνεργασία με τους νέους ιδιοκτήτες, ούτε αν δεν έχει την πρακτική δυνατότητα να παραμείνει υπεύθυνος για τα κουτάβια που θα φέρει στον κόσμο για όλη τους τη ζωή και να τα συνδράμει, αν οι ιδιοκτήτες τους αποδειχτούν ανεύθυνοι ή ανίκανοι πλέον να τα συντηρήσουν.

Ο εκτροφέας επιλέγει ιδιοκτήτες για τα κουτάβια του με προσοχή και με γνώμονα το συμφέρον των ίδιων των σκύλων, παρακολουθεί την εξέλιξή τους με ενδιαφέρον και προσφέρει απλόχερα τη γνώση και τις συμβουλές του.

Ο εκτροφέας λειτουργεί πάντοτε σαν θεματοφύλακας που προστατεύει την φυλή από εμπορική εκμετάλλευση, αποτρέποντας ανθρώπους που έχουν επιπόλαιο ή λανθασμένο ενδιαφέρον ή, το χειρότερο, ιδιοτελή κριτήρια για την απόκτησή της.

Αλλά και ο κάθε νέος θαυμαστής και υποψήφιος ιδιοκτήτης της φυλής έχει την ευθύνη να επιλέξει σωστά και ενημερωμένα: προτιμώντας να ενισχύσει τους υπεύθυνους και σοβαρούς εκτροφείς με την προτίμησή του και αποφεύγοντας τους αδαείς, τους μεταπωλητές και τους περιστασιακούς κουταβοπαραγωγούς.

Κάνοντας τις σωστές ερωτήσεις και προβάλλοντας τις σωστές απαιτήσεις, μπορεί ακόμα και ο πιο "καινούργιος" κυνόφιλος να εξετάσει τις γνώσεις, την ευθύτητα, τις ποιοτικές προδιαγραφές και την προϊστορία του καθενός που δηλώνει εκτροφέας.

Η εκτροφή είναι λειτούργημα: αποφύγετε όλους εκείνους που δηλώνουν ότι οι σκύλοι τους είναι "τέλειοι" και "απαλλαγμένοι από όλα τα "προβλήματα" που μπορούν να παρουσιαστούν στη φυλή, αλλά δεν έχουν τα ιατρικά πιστοποιητικά που θα αποδείκνυαν κάτι τέτοιο.

Αποφύγετε επίσης όσους χρεώνουν εξωφρενικά υψηλές τιμές αλλά δεν τους ενδιαφέρει καθόλου η μετέπειτα ζωή του κουταβιού που ανυπομονούν να σας πουλήσουν.

Ο υπεύθυνος εκτροφέας γίνεται ακόμα και αδιάκριτος ή φορτικός προκειμένου να πειστεί ότι το κουτάβι του, θα "πέσει σε καλά χέρια" και είναι πρόθυμος να απαντήσει σε οποιαδήποτε ερώτηση με ειλικρίνεια και χωρίς κομπορρημοσύνη.

Απευθυνόμενος μόνο σε άτομα που λειτουργούν όπως περιγράψαμε παραπάνω, τα οποία υπηρετούν τη φυλή με αγάπη και ευσυνειδησία, μπορεί ο κάθε υποψήφιος κάτοχος (καθαρόαιμου) να είναι σίγουρος ότι βάζει και αυτός ένα λιθαράκι στο οικοδόμημα της φυλής με θετικό τρόπο.


της Μαρίας Winsor-Γκινάλα εκτροφέως, κριτού

Αν πάλι δεν σας ενδιαφέρουν οι ράτσες, μην ζευγαρώνετε το σκύλο σας όταν υπάρχουν τόσα ημίαιμα αδέσποτα ζώα προς υιοθεσία.

adespoto.gr