B.A.R.F. (Ωμή Διατροφή) μια αντικειμενική προσέγγιση

Ως ωμή δίαιτα σκύλου (B.A.R.F*) ορίζεται η χορήγηση ωμού κρέατος, οστών, εντοσθίων, φρούτων και λαχανικών. Η ιδέα αυτού του τρόπου διατροφής βασίζεται στην υπόθεση ότι η εξελικτική πορεία του σκύλου ανά τις χιλιετίες δεν περιλαμβάνει μαγειρεμένο φαγητό αλλά ωμό, δηλαδή αποτελεί πιο φυσικό τρόπο διατροφής.

Αυτή η υπόθεση δεν είναι αυταπόδεικτη, όπως ίσως πολλοί πιστεύουν καθώς η κοινή πορεία ανθρώπου και σκύλου οριοθετείται από την περίοδο που ανακαλύφθηκε η χρήση της φωτιάς. Η υπόθεση ότι ο σκύλος και ο λύκος έχουν το ίδιο πεπτικό σύστημα είναι λάθος καθώς υπάρχουν σαφείς ανατομικές διαφορές μεταξύ τους. Η ανωτερότητα της ωμής διατροφής επίσης δεν έχει τεκμηριωθεί επιστημονικά, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι ‘κακή’ αλλά ούτε και ‘καλή’.

Στο παρόν άρθρο θα επιχειρηθεί να αναλυθούν τα κρίσιμα σημεία που αφορούν την ωμή διατροφή και έχουν επιστημονικά τεκμηριωθεί ή όχι. Πρώτα όμως θα τεθούν οι παράμετροι εκείνες που ορίζουν την ωμή διατροφή:

• Εάν ταΐζουμε ξηρά τροφή και δίνουμε και ωμό κρέας ή το αντίστροφο, δεν κάνουμε B.A.R.F.
• Ο σκοπός της ωμής διατροφής είναι ένα ζώο απαλλαγμένο από νοσήματα και άσκοπη χορήγηση φαρμάκων, καθώς στη φύση δεν υπάρχει κτηνιατρική κάλυψη.
• Το κρέας χορηγείται ωμό και όχι λίγο βρασμένο, τότε είναι μαγειρευτό.
• Δεν χορηγούμε στο ζώο μας κρέας που εμείς οι ίδιοι δε θα καταναλώναμε (υπολείμματα κρεοπωλείου-σφαγείου) αλλά κρέας υψηλής ποιότητας που θα καταναλώναμε και εμείς ωμό.
• Δεν χορηγούμε 4D κρέας, δηλαδή κρέας ζώων που έχουν πεθάνει από φυσικά αίτια ή ασθένειες.
• Η μεταφορά των πρώτων υλών πρέπει να γίνεται χωρίς αυξομειώσεις της θερμοκρασίας και να έχουμε κατάλληλους αποθηκευτικούς χώρους.

Ισορροπία αναλογιών θρεπτικών συστατικών
Η λήψη των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών γίνεται όχι με ημερήσια κατανάλωση ισορροπημένου σιτηρεσίου αλλά σε βάθος ενός μήνα, όπως συμβαίνει με τον άνθρωπο. Δεν έχει γίνει κάποια έρευνα που να αφορά τα ζώα όσον αφορά αυτή την υπόθεση. Τα επιστημονικά δεδομένα που αφορούν τον άνθρωπο αποδεικνύουν ότι μια ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή πρέπει να περιλαμβάνει λήψη όλων των κατηγοριών τροφών καθημερινά. Η τεχνική δυσκολία του υπολογισμού της ποσότητας χορήγησης σε καθημερινή βάση γίνεται συνήθως εμπειρικά. Στα ζώα που καταναλώνουν ωμή διατροφή έχουν διαπιστωθεί ανεπάρκεια ή πλεονασμός των εξής: ασβέστιο, φώσφορο, μαγνήσιο, μαγγάνιο, κοβάλτιο, βιταμίνη Ε , ψευδάργυρο, χαλκό.

Μικροβιολογία και ασθένειες της B.A.R.F.
Έχουν διεξαχθεί έρευνες που αφορούν την ανάπτυξη μικροβίων στα διατρεφόμενα με ωμή δίαιτα ζώα και έχουν διαπιστωθεί τα εξής:

• Salmonella
• Escherichia coli (Alabama rot)
• Clostridium
• Campylobacter
• Trichinella spiralis
• Aujesky virus
• Anisakidae
• Echinococcus
• Toxoplasma
• Coccidia
• Ταινίες

Για να αποφευχθεί η μόλυνση του ζώου που καταναλώνει ωμά, πρέπει να γίνεται εξυγίανση του κρέατος με κατάψυξη ή παστερίωση κάτω από υψηλή πίεση. Η δεύτερη τεχνική εφαρμόζεται στις ωμές τροφές εμπορίου όχι σε ευρεία κλίμακα διότι είναι πολύ εξειδικευμένη. Η κατάψυξη μπορεί να μειώσει το παρασιτικό φορτίο όχι όμως και απαραίτητα να το απαλλάξει τελείως.
Για τους ιούς και τα βακτήρια πρέπει να εφαρμόζονται τα εξής:

• κατάψυξη στους -20οC για 24 ώρες για ενήλικα παράσιτα
• κατάψυξη στους -20οC για 7 μέρες ή -35οC για 15 ώρες για βακτήρια (όχι σπόρους)
• κατάψυξη στους -15οC για 20 μέρες για την Trichinella spiralis.

Αυτές οι θερμοκρασίες απαιτούν επαγγελματικό εξοπλισμό καθώς καμία οικιακή κατάψυξη δεν μπορεί να πετύχει τόσο χαμηλή θερμοκρασία.

Κίνδυνοι από την κατανάλωση οστών
Τα οστά δεν πέπτονται από τον εντερικό σωλήνα. Ο σκύλος κόβει και καταπίνει, δεν μασάει. Κατά την κατάποση τους μπορεί να προκληθούν:

• Διάτρηση μαλακής υπερώας
• Κάταγμα οδόντος
• Εκδορά, έμφραξη, διάτρηση οισοφάγου
• Εμετοί
• Διάτρηση στομάχου
• Στάση στομαχικού περιεχομένου
• Διάτρηση εντέρου
• Στάση εντερικού περιεχομένου
• Υπερπαραθυρεοειδισμός
• Ινώδης οστεοδυστροφία στα κουτάβια

Η κατανάλωση μη βρασμένου οστού είναι θεωρητικά ασφαλέστερη, όχι αποδεδειγμένη επιστημονικά, για αυτό και συστήνεται πάντα να είναι παρόν ο ιδιοκτήτης όταν ο σκύλος καταναλώνει οστά.
Το όφελος από το μασούλημα οστών είναι η μηχανική αφαίρεση της τρυγίας από τα δόντια. Η πρόληψη ασθενειών των δοντιών δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά.

Γιατί δεν εφαρμόζεται ευρέως στη γάτα που είναι επίσης σαρκοφάγο;
Σε επίσημη έρευνα διάρκειας ενός έτους που διεξήχθει με χορήγηση αποκλειστικά ωμής διατροφής σε γάτες παρατηρήθηκαν τα εξής:

• Τον πρώτο μήνα τα γατάκια εμφάνισαν σαφή υπεροχή φυσικής κατάστασης
• Τον 10ο μήνα το 70% των γατών εμφάνισαν καρδιακή ανεπάρκεια λόγω έλλειψης ταυρίνης και βιταμίνης Ε λόγω καταστροφής τους από το εναπομείναν μικροβιακό φορτίο.
• Τον 12ο μήνα το 40% των γατών είχαν καταλήξει ενώ νοσούσε από καρδιόπαθεια το 90% αυτών.

Συμπερασματικά, αναφέρουμε ότι τα οφέλη της ωμής διατροφής δεν έχουν αποδειχθεί με καμία επιστημονική έρευνα. Αν κάποιος επιλέγει για τους δικούς του λόγους να την εφαρμόσει θα πρέπει να το κάνει σωστά τηρώντας όλους τους κανόνες υγιεινής και φυσικά να έχει να διαθέσει τον απαραίτητο χρόνο και χρήματα για αυτή.

* Ο όρος B.A.R.F. προκύπτει από τα αρχικά των αγγλικών λέξεων Bone And Raw Food (Κόκκαλα και Ωμή Τροφή). Στο βιβλίο του “BARF το εξελικτικό πρόγραμμα διατροφής για σκύλους και γάτες” ο Dr Billinghurst, τον άλλαξε σε Biological Appropriate Raw Food (Βιολογικά κατάλληλη ωμή τροφή).

Δανάη Γ. Ψωμά - Κτηνίατρος

diagnovet.gr